Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Türkiye-Afrika 3. Ekonomi ve İş Forumu kapsamındaki “Türkiye-Afrika Kadın Liderlik Diyaloğu Paneli”ne katıldı.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından Ticaret Bakanlığı ve Afrika Birliği Komisyonu (AUC) iş birliğiyle İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen programda yaptığı konuşmada Emine Erdoğan, panelde güçlü kadınların getireceği güçlü değişimleri konuşacaklarını belirterek buradan çıkacak sinerjinin kadınlar arası iş birliğine ivme kazandırmasını temenni ettiğini söyledi.

Emine Erdoğan, Angola, Togo ve Nijerya ziyaretlerinin hemen ardından Türkiye-Afrika 3. Ekonomi ve İş Forumu’na katılmaktan büyük memnuniyet duyduğunu kaydetti.

Türkiye’nin “Afrika açılımı”ndan sonra sıklıkla ziyaret ettikleri Afrika ülkelerine bu sefer Angola ve Togo’yu da eklediklerini, Nijerya’yı tekrar ziyaret etme imkânı bulduklarını hatırlatan Emine Erdoğan, gönül köprülerini daha da sağlamlaştırdıklarını vurguladı.

TİKA’dan AFAD’a, Maarif Vakfı’ndan Diyanet İşlerine kadar birçok kurumuyla Afrika’da varlık gösteren Türkiye’nin uzun yıllardır Afrika’nın kalkınmasına destek vermek için birçok faaliyet yürüttüğüne işaret eden Emine Erdoğan, kendisinin de bilhassa kadınlar ve kız çocuklarının güçlendirilmesi için yapılan her çalışmanın yanında olduğunu, bu vesileyle Afrika ülkelerinin makamları ve STK’larıyla iş birlikleri yürüttüklerini dile getirdi.

“TEMELİ İNSAN SEVGİSİNE DAYALI BİR KARDEŞLİK İLİŞKİSİNİN TARAFTARIYIZ”

Emine Erdoğan, Angola ziyaretlerinde Ranjel Kadın Mesleki Eğitim Merkezi’nde TİKA’nın tefrişini yaptığı bilgi teknolojileri sınıfı ve müzik odasının açılışını gerçekleştirdiklerini, Angola Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve bir sivil toplum kuruluşuyla iş birliği yaptıklarını, kadın girişimciliğini desteklemek için kadınların yerel yemeklerini yapıp satabilecekleri mobil stantlar hediye ettiklerini anlattı.

Buna benzer sayısız projeyle Afrikalı kadınların güçlendirilmesinde aktif rol aldıklarını belirten Emine Erdoğan, “Bildiğiniz gibi kalkınma, eski anlayışta yalnızca ekonomik çerçevede değerlendiriliyordu. Oysa bugün biliyoruz ki kalkınma, sosyal ve bireysel refah ile doğrudan ilişkilidir. Dolayısıyla hem mikro hem makro ölçekte gerçek bir kalkınma için siyasi, ekonomik ve sosyal değişimleri sağlayacak politikalara ihtiyacımız var. Yani kadınların istihdamı için eğitim politikalarını, eğitimin önünü açmak için sosyal değişimi tetikleyecek politikaları bütüncül olarak ele almalıyız. Bu noktada, küresel dayanışmanın çok önemli olduğunu düşünüyorum. Yoksulluğu bertaraf etmek, cinsiyet adaletini sağlamak, çevreyi korumak ve insan haklarını teminat altına almak ancak bu dayanışmayla mümkün olabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Emine Erdoğan, kalkınmada kadınların rolünün ne kadar önemli olduğunun son yıllarda daha iyi anlaşılan bir farkındalık olduğuna dikkati çekerek şöyle devam etti: “Kadınların güçlendirilmesi sadece ekonomik büyümeye katkı sağlamıyor. Bunun yanında gelecek nesillerin yetiştirilmesinde, nüfusun niteliğinin artmasında ve huzurlu toplumların inşasında da rol oynuyor. Nerede olursa olsun, konumları iyileşen kadınlar, yalnızca kendi toplumlarını değiştirmekle kalmıyor, coğrafyalarına yayılan bir iyilik etkisini de başlatıyorlar. Bu süreci hızlandırmak için bilhassa bazı başlıklarda kadınların desteklendiği yol haritalarına ihtiyacımız var. Eğitim, istihdam, karar alma mekanizmalarındaki görünürlük, dijital dönüşüm ve çevre bu başlıkların en başında yer alıyor.”

Özellikle “Afrika açılımı”nın ardından, Afrika’yla ikili ticaret ve ekonomik ilişkilerde epey yol aldıklarını aktaran Emine Erdoğan, “Tek tarafın değil, iki tarafın da eşit kazandığı bir yaklaşımla ilerliyor olmamız ülkemin insani dış politikasının eseridir. Birçok güç tanımının arasında, Türkiye’nin ‘müşfik bir güç’ olarak konumlanması, çabalarımızın merkezinde her zaman insanı tuttuğumuzu ifade eder. Afrika’nın bizim için çok özel bir yeri var. Temeli insan sevgisine dayalı bir kardeşlik ilişkisinin taraftarıyız” dedi.

“AFRİKA’DA KADIN GİRİŞİMCİLİĞİNİN SON YILLARDA HIZLA ARTMASI SON DERECE SEVİNDİRİCİDİR”

Emine Erdoğan, Afrika’yı; yaklaşık 1,3 milyar nüfusu, 2 binin üzerinde dil ve etnik grubu kapsayan çeşitliliğiyle “sınırsız bir potansiyel” ve “21. yüzyılın parlayan yıldızı” şeklinde tanımlayarak kıta ile ilgili duygu ve düşüncelerini şöyle ifade etti: “Afrika, maalesef insanlık tarihinin en zorlu sınavlarını vermiştir. Bu geçmişin, kıtanın gelişimi üzerinde olumsuz etkileri olduğu yadsınamaz. Ancak tüm bu deneyim, bir yandan Afrika’nın tüm dünyaya ilham olan çok özel insanlarını çıkarıyor karşımıza. Nice Afrikalı aktivist ve rol model, tüm dünyayı etkisi altına alıyor. Her türlü engele rağmen, Afrikalı kadınlar, gücün, zekânın ve azmin sembolleri oluyorlar. Uzun yıllara dayanan Afrika seyahatlerimde, Afrikalı kadınların gizli kahramanlar olduklarına tanıklık ettim. En başta Afrikalı kadınların ekonomi üzerinde büyük bir katkısı var. Kıtanın tamamında, tarım sektörünün yüzde 70’i kadınlar tarafından yürütülüyor. Yiyecek üretiminin yüzde 90’ı kadınların ellerinde gerçekleşiyor. Tabii şunu unutmamak gerekir ki Afrika onlarca ülkenin olduğu büyük bir kıta. Toplumsal doku, ekonomik göstergeler ve kadınların durumu da ülkeden ülkeye çeşitlilik gösteriyor. Genel olarak baktığımızda Afrikalı kadınların siyasette etkin aktörler olduğunu görüyoruz. Mesela Ruanda parlamentosunun yüzde 60’ının kadınlardan oluşması dünyadaki en yüksek orandır. Bunun yanında Afrika’da kadın girişimciliğinin son yıllarda hızla artması son derece sevindiricidir. Tüm bunlar göz önüne alındığında, Türk ve Afrikalı kadın liderlerin, bilgi ve deneyimlerini paylaşacakları pek çok paydada bulaşabileceklerine inanıyorum.”

“KADINLARIN TEKNOLOJİNİN TÜKETİCİLERİ DEĞİL, ÜRETİCİLERİ OLMALARI GEREKİYOR”

Konuşmasında özellikle bir hususa dikkat çekmek istediğini dile getiren Emine Erdoğan, Kovid-19 salgınında neredeyse iki senenin geride bırakıldığını hatırlatarak şunları kaydetti: “Yüzyılımız, dünya tarihinin en büyük felaketlerinden birisinin maalesef sahnesi oldu. Salgın, hayatın birçok alanını altüst eden yıkıcı etkiler gösterdi. Fakat aynı zamanda, dijital dönüşümü hızlandırdı. Kadın liderlerin, özellikle bu alana mercek tutmaları gerektiğine inanıyorum. Kadınların teknolojinin tüketicileri değil, üreticileri olmaları gerekiyor. Kız öğrencilerin bilim ve teknoloji alanına olan ilgisini sürdürülebilir şekilde daha da artırmalıyız. Kadınların dijital dönüşüme yön veren aktörler olması, bugün ve gelecekte nasıl bir dünyada yaşayacağımızı belirleyecek. İşte tüm bu sebeplerle kadın liderlere büyük bir sorumluluk düşüyor. Açtığınız yolda yürümek için can atan genç kadınların ellerinden tutmak ve onların mentoru olmak önceliğimiz olmalıdır. Afrikalı ve Türk kadın liderlerin, bu anlamda örneklik sergileyecek iş birlikleri kuracaklarına can-ı gönülden inanıyorum.”

Emine Erdoğan, 2016’da Ankara’da kurdukları Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi’nin dayanışmalarını güçlendirecekleri bir faaliyet alanı olduğunu belirtti. Emine Erdoğan, Afrikalı kadınlar için adil bir pazar anlayışıyla kurulan bu merkezi, el birliği ile güçlendirerek hem ekonomik hem kültürel köprüler kurma çağrısında bulundu.

Emine Erdoğan, yüksek enerjisinden ve vizyonundan istifade ettikleri başarılı kadınlarla birlikte olmaktan memnuniyet duyduğunu sözlerine ekledi.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi’nin eşi Denise Nyakeru Tshisekedi, Emine Erdoğan’a teşekkürlerini sunarak kendisiyle özellikle kadın hakları konusunda birçok değeri paylaştıklarını ifade etti.

Hâlihazırda Türkiye, diğer Afrika ülkeleri ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti arasında ticari ilişkilerin mevcut olduğunu ancak bu ilişkilerin güçlendirilmesi, artırılması gerektiğini belirten Tshisekedi, kadınların bu açıdan önemli bir rolü bulunduğunu, bu rolü tam olarak yerine getirmeleri gerektiğini anlattı.

Tshisekedi, kadın liderliğinin ülkelerinin gelişiminin anahtarı olduğunu vurgulayarak, “Dolayısıyla biz kadınların, kadın liderliğinin önündeki tüm engelleri kaldırmamız gerekiyor. Bu engellerden birisi eğitime, finansa erişim. Hatta kadınların çeşitli şiddet şekillerine maruz kalmaları. Dolayısıyla biz bu tür çerçeveleri artırmalıyız. Diyaloğu kurabileceğimiz, işletebileceğimiz, başarı hikâyelerini paylaşabileceğimiz ortamları, bağlamları artırmamız gerekiyor. Bu şekilde kadın liderliğini destekleriz. Kadınların hem iş hayatında hem siyasi hayatta ilerlemesini sağlayabiliriz. Afrika’da kısa bir süre önce Afrika Kıtasal Serbest Ticari Bölgesi oluşturuldu. Bu pazar dünyanın girişimci kadınları için bir fırsat” değerlendirmesinde bulundu.

Panelde, Emine Erdoğan’ın Afrika’ya gerçekleştirdiği seyahatlerden kesitleri içeren ve bu gezilerindeki izlenim ile hatıralarını kaleme aldığı “Afrika Seyahatlerim” kitabının yer aldığı bir video izletildi. Konuşmaların ardından Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve DEİK Başkanı Nail Olpak Emine Erdoğan’a “Destan Pano” takdim etti.

Emine Erdoğan da Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Tshisekedi’nin eşi Denise Nyakeru Tshisekedi’ye “Söz Vazo” adlı eseri armağan etti. Daha sonra Emine Erdoğan, Tshisekedi ve beraberindekiler hatıra fotoğrafı çektirdi.